3) Custos urbis, griech. φύλαξ τῆς πόλεως, wird – abgesehen von der Anwendung auf Antonius (Cic. Phil. III 27) und Maecenas (Mommsen St.-R. II³ 729, 2) – öfters statt der amtlichen Bezeichnung praefectus urbi gebraucht, doch für den republicanischen Stadtpraefecten nur bei Lydus mag. I 38 (Mommsen St.-R. I³ 663, 1), häufiger für den kaiserlichen, wie L. Piso bei Seneca epist. 83, 14 (urbis custos, nachher tutela urbis, dagegen § 15 urbis praefectum); vgl. Vell. II 98, 1: securitatis urbanae custodem) und Rutilius Gallicus bei Iuv. 13, 157, vgl. Stat. silv. I 4, [1904] 16. Mommsen St.-R. II³ 1059, 1. S. Praefectus urbi.